Eğitimler
Giriş
Bu kısımda Çocuklarda Hava Yolu Tıkanıklığında İlk Yardım hakkında genel bilgiler ve uygulanış hakkında bilgiler verilecektir.
Bilgi verilecek konular: Bebeklerde,yetişkinlerde ve çocuklarda havayolu tıkanıklığı kısmi,ve tam havayolu tıkanıklıklarında ilk yardım.
Türk Kızılay Esenyurt İlk Yardım Merkezi
Hayat Kurtarmak İçin İlk Adımı At !
Genel Bilgiler
- Yabancı cisme bağlı havayolu tıkanıklığı; en yaygın görülen hayatı tehdit eden acil durumlar arasında yer alır.
- Hava yolu tıkanıklığı; hızlı ve etkili bir şekilde müdahale edilmezse solunum ve kalp durmasına dahi neden olabilir.
Bu yüzden aniden nefes alamadığını veya boğulduğunu belirten bir kişide, yabancı cisme bağlı havayolu tıkanıklığı akla gelmelidir.
Hava yolu tıkanıklığı karşımıza iki şekilde çıkabilir:
Kısmi tıkanma: Yutulan veya hava yoluna kaçan yabancı cismin, hava geçişinde azalmaya neden olması sonucu ortaya çıkan tabloya verilen isimdir. Kısmi tıkanmada az da olsa bir miktar hava geçişi vardır. Ancak kısmi tıkanıklık tam tıkanıklığa ilerleyebilir.
Tam tıkanma: Yutulan veya hava yoluna kaçırılan yabancı cismin hava geçişini tamamen engellemesi sonucu ortaya çıkan tablodur. Tam tıkanmada hava geçişi yoktur.
Hava yolu tıkanıklığının tipine göre belirti ve bulgular farklı şekillerde karşımıza çıkabilir.
Bunlar:
- Kuvvetli veya zayıf bir öksürük
- Boğazı bir veya iki elle kavrama (Evrensel Boğulma İşareti)
- Konuşamama, ağlama, nefes alamama
- Gürültülü veya hırıltılı nefes alıp verme
- Panikleme
- Nefes alma çabası
- Cilt renginde morarma
- Bilinç kaybıdır.
Yetişkinlerde Havayolu Tıkanıklığı
- Yetişkinlerde havayolu tıkanıklığının en sık nedeni yabancı cisimlerdir ve genellikle kişi yemek yerken veya içerken ortaya çıkar.
Yetişkinlerde aşağıda sayılan durumlar hava yolu tıkanıklığı için risk oluşturur:
- Bilinç düzeyindeki azalma
- İlaç ve/veya alkol kullanımı
- Yutma ve öksürük reflekslerini etkileyen nörolojik bozukluklar (örneğin; felç, Parkinson hastalığı, bunama)
- Solunum sistemini etkileyen hastalıklar
- Kötü diş sağlığı
- Yaşlılık
Belirti ve Bulgular
Kısmi tıkanıklık durumunda:
- Kişi kuvvetli öksürebilir ve konuşabilir.
- Az da olsa nefes alabilir.
- Nefes alırken ıslık sesi duyulabilir.
- Tıkanıklığın devam etmesi halinde cildi mavimsi veya grimsi renge dönebilir.
Tam tıkanıklık durumunda:
- Kişi konuşma çabası içindedir, ancak konuşamaz.
- Sorulara baş hareketleriyle cevap verir.
- Panik hâlindedir, acı çeker.
- Ellerini boynuna götürür. Evrensel boğulma işareti yapar.
- Yüksek perdeli sesler çıkarabilir.
- Öksüremez veya çok zayıf öksürmeye çalışır.
- Nefes alamaz.
- Cilt gri, mavi görünümde olabilir.
Kısmi Havayolu Tıkanıklığında İlk Yardım
Hasta/yaralıya “Boğuluyor musun?” diye sorun. “Boğuluyorum” diye cevap veriyorsa, kuvvetli öksürüyorsa ve solunumu varsa kısmi havayolu tıkanıklığı söz konusudur.
- Öksürmeye devam etmesini söyleyin ve başka bir şey yapmayın.
- Tam hava yolu tıkanıklığı gelişebileceğinden normal şekilde tekrar nefes alıncaya kadar kişiyle birlikte kalın.
- Hasta/yaralının solunum ve öksürüğü zayıflarsa ya da kaybolursa ve morarma saptanırsa tam havayolu tıkanıklığı olarak kabul edin ve derhal müdahale edin.
Tam Havayolu Tıkanıklığında İlk Yardım
Bilinç durumunu değerlendirin ve ona göre müdahale edin.
Hasta/yaralı bilinçliyse:
- “Boğuluyor musun?” diye sorun. Size cevap veremiyor, öksüremiyor veya zayıf öksürüyor, mücadele ediyor ve nefes alamıyorsa tam havayolu tıkanıklığı söz konusudur.
- Hemen etrafınıza seslenin, yardım isteyin ve 112 acil yardım numarasını arayın ya da aratın.
- Akıllı telefonunuz varsa 112 acil yardım numarasını arayın ve hoparlörü açıp bir yandan telefondaki sağlık görevlisinin direktiflerini dinleyin.
- Yardım çağırma ve ilk yardım basamaklarını eşzamanlı olarak yürütün.
- Hasta/yaralının yan tarafında ve biraz arkasında durun.
- Hasta/yaralının göğsünü bir elinizle destekleyin ve öne doğru eğin.
- Diğer elinizin topuğuyla kişinin sırtına kürek kemiklerinin arasına yönü ileri doğru beş defa sert şekilde vurun.
- Cismin çıkıp çıkmadığını ve kişinin tekrar nefes alıp almadığını kontrol edin.
- Ağız içinde cismi görüyorsanız elinizle çıkarmayı deneyin. Ancak cisim görülmüyorsa körlemesine parmak süpürme hareketi yapmayın.
- Hava yolu tıkanıklığını gidermek için beş sırt vurusu başarısız olursa karın basısı uygulayın.
- Aşırı şişman (obez) yetişkinler ve hamile kadınlarda karın basısı yerine göğüs basısı tercih edilmelidir.
Karın Basısı (Heimlich Manevrası) Uygulaması
- Hasta/yaralının arkasında durun ve her iki kolunuzu da karnın üst kısmına yerleştirin.
- Hasta/yaralıyı öne eğin.
- Bir elinizi yumruk yapın ve yumruğunuzun başparmak tarafını göbek deliği ile iman tahtasının ucu arasına yerleştirin.
- Bu eli diğer elinizle kavrayın ve yumruğunuzu sıkıca içeri ve yukarı doğru keskin bir şekilde çekin.
- Beş defa karın basısını tekrarlayın.
- Tıkanıklık hala devam ediyorsa, beş karın basısı ile beş sırt vurusuna dönüşümlü olarak devam edin.
- Cisim çıkana kadar veya kişi yanıtsız (tepkisiz) hale gelinceye bu işlemleri tekrarlayın.
Hasta/Yaralı Yanıtsız (Tepkisiz) Hale Gelir Veya Yanıtsız (Tepkisiz) Halde Bulunursa:
- Bilinçsiz hasta/yaralıyı dikkatlice yere yatırın.
- Hemen etrafınıza seslenin, yardım isteyin ve 112 acil yardım numarasını arayın ya da aratın.
- Akıllı telefonunuz varsa 112 acil yardım numarasını arayın ve hoparlörü açıp bir yandan telefondaki sağlık görevlisinin direktiflerini dinleyin.
- Yardım çağırma ve ilk yardım basamaklarını eşzamanlı olarak yürütün.
- Temel Yaşam Desteğine başlayın.
Çocuklarda Havayolu Tıkanıklığı
Çocuklarda yemek yerken gıdaya bağlı veya bozuk para ve küçük oyuncaklar gibi gıda dışı maddelerle havayolu tıkanıklığı oluşur.
Belirti ve bulgular: Çocuklarda oyun oynarken ya da yemek yerken aniden ortaya çıkan:
- Öksürük
- Öğürme
- Boğulma
- Nefes alamama ve
- Hırıltı
Havayolu tıkanıklığını düşündürmelidir.
İlk Yardım
1 (bir) yaşından büyük çocuklarda hava yolu tıkanıklığında uygulanan ilk yardım uygulamaları yetişkinlerle aynıdır.
Kısmi hava yolu tıkanıklığında;Yetişkinlerde havayolu tıkanıklığındaki ilk yardım uygulama basamaklarını uygulayın.
Tam hava yolu tıkanıklığında;İlk yardım uygulama basamakları çocuğun bilinçli olması veya bilinçsiz olmasına ya da bilinçsiz halde bulunmasına göre değişir.
Tam Havayolu Tıkanıklığında
Çocuğun bilinci açıksa:
- Uygulamayı yetişkin bölümünde anlatıldığı şekilde yapın.
- Çocuklarda tam havayolu tıkanıklığında sırt vuruları ve karın basılarına ek olarak göğüs basıları da uygulanabilir.
Çocuk yanıtsız (tepkisiz) hale gelirse veya yanıtsız (tepkisiz) halde bulunursa:
- Çocuğu dikkatlice yere sırtüstü yatırın.
- Hemen etrafınıza seslenin, yardım isteyin ve 112 acil yardım numarasını arayın ya da aratın. Bu aşamada:
- Akıllı telefonunuz varsa 112 acil yardım numarasını arayın ve hoparlörü açıp bir yandan telefondaki sağlık görevlisinin direktiflerini dinleyin.
- Yardım çağırma ve ilk yardım basamaklarını eşzamanlı olarak yürütün.
- Çocuk Temel Yaşam Desteğine başlayın.
Göğüs Basısı Uygulama Yöntemi (Yöntem 1)
- Çocuğun arkasında durun, kollarınızı koltukaltı altına yerleştirin ve göğsünü sarın veya kuşatın.
- Bir elinizle yumruk yapın ve yumruğun başparmak tarafını göğüs kemiğinin (iman tahtasının) alt yarısına yerleştirin.
- Yumruğu diğer elinizle kavrayın.
- Yumruğu hızlı bir hareketle kendinize doğru çekerek hızlı bir içe doğru itme kuvveti verin.
- Sırt vuruları ve göğüs basılarını dönüşümlü olarak uygulayın.
- Cisim çıkana kadar veya çocuk bilincini kaybedinceye kadar bu işlemleri tekrarlayın.
Göğüs Basısı Uygulama Yöntemi (Yöntem 2)
- Çocuğun yanında durun.
- Bir elinizle sırtından destek olun.
- Diğer elinizin topuğunu göğüs kemiğinin (iman tahtası) alt yarısına yerleştirin.
- Temel Yaşam Desteğindekine benzer ancak daha yavaş ve keskin 5 (beş) defa göğüs basısı uygulayın.
- Cismin çıkıp çıkmadığını kontrol edin.
- Cisim çıkana kadar veya çocuk bilincini kaybedinceye kadar sırt vuruları ve göğüs basılarını dönüşümlü olarak uygulayın.
İlk Yardım Eğitim Takvimi
Bebeklerde Havayolu Tıkanıklığı
- Bebekler gıda başta olmak üzere küçük oyuncak ve cisimleri solunum yoluna kaçırabilirler.
- Bebekler yemek yerken, oyuncaklarla oynarken veya evin içinde emeklerken aniden nefes almakta zorlanırsa büyük ihtimalle yabancı cisim yutmuştur.
Belirti Ve Bulgular
- Bebeklerde havayolu tıkanıklığını anlamak yetişkine göre daha zordur.
- Konuşma yetisi ve tıkanma sonrası yetişkinler tarafından ortaya konan beden hareketlerini bebeklerde görmek mümkün değildir.
- Bu nedenle, bebeklerde meydana gelen tıkanıklığı anlayabilmek için bebeğin göğüs ve karın hareketlerini izlemek, ağız ve burundan nefes alıp verme ile oluşan hava akımını dinlemek ve hissetmeye çalışmak gerekmektedir.
Kısmi tıkanıklık durumunda:
- Zorlanarak nefes alma, öksürme ve ağlama
- Boğulurcasına devam eden öksürük
- Öğürme
- Korku, heyecan ve panikle el kol hareketleri yapma, çırpınma
- Yaşıyla uyumlu sesler çıkarma
Tam tıkanıklık durumunda:
- Öksürememe
- Ses çıkaramama
- Ağlayamama
- Nefes alamama
- Tepki
- vermeme/verememe
- Rengin morarmaya başlamasıdır.
Kısmi Havayolu Tıkanıklığında İlk Yardım
Bebeğin kendi kendine solumasına ve öksürmesine izin vererek izleyin.
- Bebeği kucağınıza alıp başını yükseltip ya da gazını çıkarıyormuş gibi omzunuza yaslayın ve kendi çabası ile yabancı cismi çıkarmasını bekleyin.
- Kısmi hava yolu tıkanıklığında sırt vuruları ve göğüs basıları gibi aşırıya kaçan yaklaşımlar, istenmeyen ciddi sonuçlara neden olabilir ve hava yolu tıkanıklığını kötüleştirebilir.
- Cismin çıkıp çıkmadığını ve bebeğin rahatça nefes alıp alamadığını kontrol edin.
- Cismi görüyorsanız, katı bir cisimse ve çıkarabileceğinizden emin iseniz parmak süpürme hareketi ile tek hamlede almaya çalışın. Ancak emin değilseniz dokunmayın ve kesinlikle arkaya doğru itmeyin. Rastgele parmak süpürme manevrasını kullanmaktan kaçının.
Bebekte yanıt (tepki) varsa:
- Hemen etrafınıza seslenin, yardım isteyin ve 112 acil yardım numarasını arayın ya da aratın.
- Akıllı telefonunuz varsa 112 acil yardım numarasını arayın ve hoparlörü açıp bir yandan telefondaki sağlık görevlisinin direktiflerini dinleyin.
- Yardım çağırma ve ilk yardım basamaklarını eşzamanlı olarak yürütün.
Bebek yanıtsız (tepkisiz) hale gelirse veya yanıtsız (tepkisiz) halde bulunursa:
- Bebeği yere veya sert ve güvenli bir yüzeye yatırın.
Hemen etrafınıza seslenin, yardım isteyin ve 112 acil yardım numarasını arayın ya da aratın. - Akıllı telefonunuz varsa 112 acil yardım numarasını arayın ve hoparlörü açıp bir yandan telefondaki sağlık görevlisinin direktiflerini dinleyin ve uygulayın.
- Yardım çağırma ve ilk yardım basamaklarını eşzamanlı olarak yürütün.
- Temel Yaşam Desteğine başlayın.
Sırt Vurusu
- Bebeği yüzü baş aşağı ve başı gövdesinden daha aşağıda olacak şekilde ön kolunuz boyunca yatırın.
- Bebeğin düşmesini önlemek için ve yabancı cismin çıkarılmasına yardımcı olmak için oturur veya diz çökmüş pozisyonda iken uyluklarınızdan destek alın.
- Bu esnada bebeğin başı aşağı ve yüzüstü pozisyonda olduğundan emin olun.
- Bir elin başparmağını alt çenenin açısına ve aynı elden bir veya iki parmağınızı çenenin diğer tarafındaki aynı noktaya yerleştirerek bebeğin başını destekleyin.
- Baş desteği yaparken çenenin altındaki yumuşak dokuları sıkıştırmayın, boğazına bastırmayın ve bebeğin ağzını kapatmayın.
- Serbest elinizin topuğu ile bebeğin kürek kemikleri arasına aşağı ileri yöne doğru beş defa sert sırt vurusu yapın.
- Bebeği diğer kolunuzun üzerine sırt üstü ve başı hafif aşağıda olacak şekilde tek hamlede çevirin.
- Çevirme işlemi sırasında sırt vurusu yapan elinizi bebeğin başının arkasına yerleştirerek başı desteklemeyi unutmayın.
Göğüs Basısı
- Bebek baş aşağı ve sırtüstü pozisyonda olmalıdır.
- Meme çizgisinin yaklaşık bir parmak altında bebeğin göğüs kemiğinin (iman tahtası) ortasına iki parmağınızı (işaret ve orta parmak) yerleştirin.
Göğüs ön arka çapının yaklaşık üçte biri kadar çökmeye neden olacak şekilde göğüs basısı yapın. - Göğüs basılarını Temel Yaşam Desteğindeki basılara benzer ancak daha keskin ve daha yavaş bir hızda, içeri ve yukarı doğru iterek uygulayın.
- Göğüs basısını peş peşe beş defa tekrarlayın.
- Yabancı cismin çıkıp çıkmadığını kontrol edin.
Özet
- Yabancı cisme bağlı havayolu tıkanıklıkları hayatı tehdit eden acil durumlardandır.
- Havayolu tıkanıklığının en yaygın nedenleri arasında; yetişkinlerde gıdalar, bebek ve çocuklarda ise gıdanın yanı sıra bozuk para ve küçük oyuncaklar yer alır.
- Yetişkin ve 1 (bir) yaşından büyük çocuklarda havayolu tıkanıklığına yönelik olarak aynı ilk yardım uygulamaları yapılır. Havayolunu açmak için uygulanan sırt vuruları, karın basıları ve göğüs basıları eşit oranda etki eden yaklaşımlardır.
- Bebeklerde ise; havayolunu açmak için sırt vurusu ve göğüs basıları dönüşümlü olarak uygulanırken, karın basıları ise uygulanmaz.
Başvuru Evrakları ?
- Kimlik Fotokopisi
- 1 Adet Fotoğraf
Eğitimin Verildiği Yer ?
- Uygun Teknik koşullar ( Salon (Kişi Başı 3,5m² alan), Projeksiyon, Perde, U-Masa Düzeni ) olduğu takdirde en az 5 kişilik grup olmanız halinde iş yerinizde,
- Eğitim Merkezimizde (Sultaniye Mah. Sıdıka Cebecioğlu Sk. No:10 Kat :2 Esenyurt/İSTANBUL)
Merkezimiz Tarafından Verilen Materyaller ?
- İlk Yardım El Kitabı
- Kalem
- % 85 Başarı sağlayan kişilere Sağlık Bakanlığı onaylı “İLK YARDIMCI SERTİFİKA VE KİMLİK KARTI” verilmektedir.
Eğitimde Kullanılan Araç-Gereç Malzeme ?
- Yetişkin, Çocuk, Bebek İlk Yardım Eğitim Maketi,
- OED Cihazı
- Sargı ve tespit malzemeleri,
- Bandaj,
- Projeksiyon,
- Bilgisayar,
- Yazı tahtası
Eğitim Konuları?
- İlk yardım temel uygulamaları
- Olay yerinin değerlendirilmesi
- İnsan vücudu ile ilgili bilinmesi gerekenler
- Hasta- yaralının değerlendirilmesi
- Temel yaşam desteği (Suni solunum-göğüs basıncı- OED eğitimi)
- Kanamalar
- Isı dengesi bozuklukları
- Yaralanmalar
- Bilinç bozuklukları
- Kırık-çıkık ve burkulmalar
- Zehirlenmeler
- Böcek sokmaları ve hayvan ısırıkları
- Yabancı cisim kaçması ve batması
- Hasta- yaralı taşıma
