Eğitimler
Acil Taşıma Teknikleri
Acil Taşıma Teknikleri Sunum Planı
- Temel kurallar
- Acil taşıma teknikleri
- Araç içerisindeki hasta/yaralının taşınması
- Tek kişilik taşıma teknikleri
- Birden fazla kişi ile yapılan taşıma teknikleri
- Sedye ile taşıma teknikleri
- Baş-boyun ya da omurga yaralanması olan hasta/yaralıda taşıma teknikleri
- Özet
Giriş
Bu kısımda ilk yardımcının, ilk yardım yaparken ihtiyaç duyacağı Acil Taşıma Tekniklerine ilişkin temel bilgiler anlatılacaktır.
Türk Kızılay Esenyurt İlk Yardım Merkezi
Hayat Kurtarmak İçin İlk Adımı At !
Acil Taşıma Teknikleri
Uygulama Sırasındaki Temel Kurallar
- Yakın mesafede durulmalı
- Kuvvetli ve uzun kas grupları kullanılmalı
- Sırt gerginliğini korumak için diz ve kalçalar bükülmeli
- Yerden destek alacak şekilde her iki ayağı da kullanarak, destek ayağı arkada olacak şekilde biri diğerinden biraz önde yerleştirilmeli
- Kalkarken, ağırlığı kalça kaslarına vererek dizler en uygun biçimde tutulmalı
- Baş her zaman düz tutulmalı ve düzgün bir şekilde hareket ettirilmeli
- Yavaş ve düzgün adımlarla yürünmeli ve adımlar omuzdan daha geniş olmamalı
- Kaldırma işlemi sırasında uyluk kasları kullanılmalı
- Omuzlar, kalça kemiğinin ve omuriliğin hizasında tutulmalı
- Yön değiştirirken ani dönme ve bükülmelerden kaçınılmalıdır.
Nakil Sırasındaki Temel Kurallar
- Herhangi bir tehlike söz konusu olmadığı sürece hasta/yaralı hareket ettirilmemelidir.
- Tüm hareketleri yönlendirecek sorumlu bir kişi olmalıdır.
- Bu kişi hasta/yaralının baş ve boyun kısmını tutarak hareketler için gereken komutları (dikkat, kaldırıyoruz gibi) vermelidir.
- Nakil esnasında hasta/yaralının durumundaki değişiklikler (kanama gibi) oluş zamanı belirtilerek kayıt/not edilmelidir.
Araç İçerisindeki Hasta/Yaralının Taşınması
- Araç içerisindeki hasta/yaralının özellikle omurgasını koruyarak tahliye edilmesini sağlayan yöntemdir.
İşlem basamakları:
- Olay yerinin; ilk yardımcı, hasta/yaralı ve çevredekiler açısından güvenli olduğundan emin olun.
- Hasta/yaralının omuzlarına hafifçe dokunarak “İyi misin?” diye sorarak bilinç değerlendirmesi yapın.
- Eğer ortamda başka birileri varsa, onlardan 112 acil yardım numarasını aramalarını isteyin, yoksa bizzat kendiniz arayın.
- Hasta/yaralının nefes alıp almadığını kontrol edin.
- Hasta/yaralının ayaklarının pedala sıkışmadığından emin olun ve emniyet kemerini açın.
- Hasta/yaralıya hafif hareketlerle yan tarafından yaklaşın ve bir elle kolu diğer elle de çenesini kavrayarak boynunu tespit edin.
- Hasta/yaralıyı baş-boyun ve omurga hizasını bozmadan aynı düzlem üzerinde araçtan dışarı çekin.
- Hasta/yaralıyı yavaşça yere veya sedyeye yerleştirin.
Tek Kişilik Taşıma Teknikleri
Sürükleme Yöntemi
- Özellikle çok kilolu ve kurtarıcıdan daha iri yapılı hasta/yaralının taşınması gerekiyorsa ve dar, basık ve geçiş güçlüğü olan yerden çıkarmalarda herhangi bir yaralanmaya neden olmamak için seçilebilecek bir yöntemdir.
- Sürükleme yöntemleri ayak bileklerinden ya da koltuk altından tutarak sürükleme şeklinde uygulanabilir.
Kucakta Taşıma (Önde Beşik) Yöntemi
- Bilinci açık olan çocuklar ya da zayıf yetişkinler için kullanışlı bir yöntemdir.
- Bir elle hasta/yaralının dizlerinin altından tutularak destek alınır.
- Diğer elle gövdenin ağırlığı yüklenerek sırtından kavranır.
- Hasta/yaralıya kollarını ilk yardımcı boynuna dolaması söylenir.
- Ağırlık dizlere verilerek kalkılır.
Omuzdan Destek Alarak Taşıma (Yan Koltuk Desteği)
- Hafif ve yürüyebilecek durumdaki hasta/yaralıların taşınmasında kullanılır.
- İlk yardımcı hasta/yaralının bir kolunu kendi boynuna dolayarak destek verir.
- İlk yardımcı boşta kalan kolu ile de hasta/yaralının belini tutarak yardım eder.
İlk Yardım Eğitim Takvimi
Sırtta Taşıma (Denk Kayışı)
- Bilinci açık hasta/yaralının taşınmasında tercih edilen bir yöntemdir. Uygulama basamakları şu şekildir:
- İlk yardımcı hasta/yaralıya sırtı dönük olarak çömelir ve bacaklarını kavrar.
- Hasta/yaralının kolları ilk yardımcının göğsünde birleştirilir.
- Ağırlık dizlere verilerek hasta/yaralı kaldırılır.
Omuzda Taşıma (İtfaiyeci Yöntemi)
- Yürüyemeyen ya da bilinci kapalı hasta/yaralının taşınmasında kullanılabilir.
- İlk yardımcı hasta/yaralıyı oturur duruma getirir.
- Çömelerek sağ kolunu bacaklarının arasından geçirir.
- Vücudunu sağ omzuna alır.
- Sol el ile sağ elini tutar, ağırlığı dizlerine vererek kalkar.
- Hasta/yaralının önde boşta kalan bileği kavranarak hızla olay yerinden uzaklaştırılır.
Birden Fazla Kişi İle Taşıma
İki Kişi İle Ellerin Üzerinde Taşıma (Altın Beşik Yöntemi)
Hasta/yaralının ciddi bir yaralanması yoksa ve kendisi de yardım edebiliyorsa iki, üç veya dört elle altın beşik yapılarak taşınabilir. Uygulama basamakları şu şekildedir:
İki elle:
İlk yardımcıların birer elleri boşta kalır, bu elleri birbirlerinin omzuna koyarlar, diğer elleri ile bileklerinden kavrayarak hasta/yaralı oturtulur.
Üç elle:
Birinci ilk yardımcı; bir eli ile ikinci ilk yardımcının omzunu kavrar, diğer eli ile ikinci ilk yardımcının el bileğini kavrar.
İkinci ilk yardımcı; bir el ile birinci ilk yardımcının bileğini, diğer eli ile de kendi bileğini kavrar.
Dört elle:
İlk yardımcılar bir elleri ile diğer el bileklerini, öbür elleri ile de birbirlerinin bileklerini kavrarlar.
Kollar Ve Bacaklardan Tutarak Taşıma (Teskereci Yöntemi)
- Hasta/yaralı bir yerden kaldırılarak hemen başka bir yere aktarılacaksa kullanılır.
- İlk yardımcılardan biri sırtı hasta/yaralıya dönük olacak şekilde bacakları arasına çömelir ve elleri ile hasta/yaralının dizlerinin altından kavrar.
- İkinci ilk yardımcı hasta/yaralının baş tarafına geçerek kolları ile koltuk altlarından kavrar. Bu şekilde kaldırarak taşırlar.
Omuzdan destek alarak taşıma (Yan koltuk desteği)
- İlk yardımcılar hasta/yaralının bir kolunu kendi boyunlarına dolayarak destek verirler.
- İlk yardımcılar boşta kalan kolları ile de hasta/yaralının belini tutarak yardım ederler.
Sandalye İle Taşıma
- Hasta/yaralının bilinçli olması gereklidir.
- Özellikle merdiven inip çıkarken çok kullanışlı bir yöntemdir.
- İki ilk yardımcı tarafından uygulanır.
- Biri sandalyeyi arka taraftan, oturulacak kısma yakın bir yerden, diğeri sandalyenin ön bacaklarını aşağı kısmından kavrayarak taşır.
Sedye İle Taşıma
Sedye ile taşıma yönteminde kullanılmak üzere bir sedyenin yapılması gerekir.
Bunun için kullanılabilecek yöntemler;
Bir battaniye ile geçici sedye oluşturma:
- Tek bir battaniye ile sedye oluşturma sırasında battaniye yere serilir ve kenarları rulo yapılır. Hasta/yaralı üzerine yatırılarak kısa mesafede güvenle taşınabilir.
Bir battaniye ve iki kirişle geçici sedye oluşturma:
- Battaniyenin 1/3’üne birinci kiriş yerleştirilir ve battaniye bu kirişin üzerine katlanır.
- Katlanan kısmın bittiği yere yakın bir noktaya ikinci kiriş yerleştirilir.
Bir battaniye ve iki kirişle geçici sedye oluşturma:
- Battaniyede kalan kısım bu kirişin üzerini kaplayacak şekilde kirişin üzerine doğru getirilir.
- Hasta/yaralı bu iki kirişin arasında oluşturulan bölgeye yatırılır.
Hasta/Yaralının Sedyeye Aktarılması
Kaşık Tekniği
- Bu teknik hasta/yaralıya sadece bir taraftan ulaşılması durumunda üç ilk yardımcı tarafından uygulanır.
- İlk yardımcılar hasta/yaralının yanında bir dizleri yerde olacak şekilde diz çökerler ve hasta/yaralının elleri göğsünde birleştirilir.
- Birinci ilk yardımcı baş ve omzundan, ikinci ilk yardımcı sırtının alt kısmı ve uyluğundan, üçüncü ilk yardımcı dizlerinin altından ve bileklerinden kavrar.
- Başını ve omzunu tutan birinci ilk yardımcının komutu ile tüm ilk yardımcılar aynı anda hasta/yaralıyı kaldırarak dizlerinin üzerine koyarlar.
- Aynı anda tek bir hareketle hasta/yaralıyı göğüslerine doğru çevirirler.
- Sonra uyumlu bir şekilde ayağa kalkar ve aynı anda düzgün bir şekilde sedyeye koyarlar.
Köprü Tekniği
- Hasta/yaralıya iki taraftan da ulaşılması durumunda dört ilk yardımcı tarafından yapılır.
- Üç ilk yardımcı bacaklarını açıp hasta/yaralının üzerine hafifçe çömelerek yerleşirler.
- Birincisi hasta/yaralının başını koruyacak şekilde omuz ve ensesinden, ikincisi kalçalarından, üçüncüsü ise dizlerinin altından tutar ve birinci ilk yardımcının komutu ile kaldırırlar.
- Dördüncü ilk yardımcı sedyeyi arkadaşlarının bacakları arasına iterek hastanın altına yerleştirir ve hasta/yaralı ilk yardımcılar tarafından sedyenin üzerine yavaşça konur.
Karşılıklı durarak kaldırma
- Omurga yaralanmalarında ve şüphesinde kullanılır. Üç ilk yardımcı tarafından uygulanır.
- İki ilk yardımcı hasta/yaralının göğüs hizasında karşılıklı diz çökerler.
- Üçüncü ilk yardımcı hasta/yaralının dizleri hizasında diz çöker.
- Hasta/yaralının kolları göğsünün üzerinde birleştirerek düz yatması sağlanır.
- Baş kısımdaki ilk yardımcılar kollarını baş-boyun eksenini koruyacak şekilde hasta/yaralının sırtına yerleştirirler.
- Hasta/yaralının dizleri hizasındaki üçüncü ilk yardımcı kollarını açarak hasta/yaralının bacaklarını düz olacak şekilde kavrar. Verilen komutla, tüm ilk yardımcılar hasta/yaralıyı düz olarak kaldırarak sedyeye yerleştirirler.
Kütük yuvarlama tekniği:
- Bu teknik; baş-boyun ya da omurga yaralanmasından şüphelenilen tüm hasta/yaralılara uygulanır.
- Amaç, hasta/yaralının bazı müdahaleler ve taşıma sırasında daha fazla zarar görmesini engellemektir.
- Uygulama sırasında dikkat edilmesi gereken husus, hasta/yaralının yan tarafına döndürülmesi sırasında baş-boyun ve omurganın aynı hizada tutulmasıdır.
- Bu tekniği uygun bir şekilde gerçekleştirebilmek için en az 2 (iki) ilk yardımcı gereklidir.
- Baş-boyun ya da omurga yaralanmasından şüphelenilen hastalarda ideal olanı en az 4 ilk yardımcının bulunmasıdır.
- Hasta/yaralının başını tutmak ve tekniği yönlendirmek için 1 ilk yardımcı
- Göğüs, karın ve alt uzuvları destekleyerek hastayı döndürmek için 2 ilk yardımcı
- Planlanan faaliyeti (sedyenin yerleştirilmesi gibi) gerçekleştirmek için 1 ilk yardımcı
Uygulamanın 4 (dört) ilk yardımcı ile yapılışı ve hasta/yaralının sedye üzerine alınışı:
1. Aşama: Hasta/yaralının başını tutacak olan ilk yardımcı hasta/yaralının baş kısmına geçer. Hasta/yaralıya tekniği açıklar ve hareketsiz kalmasını ister.
2. Aşama: Her iki elinin avuç içlerini hasta/yaralının kulaklarının üzerine gelecek şekilde yerleştirir. Herhangi bir çekme, itme ya da döndürme hareketi uygulamadan baş ve boynu nötr (düz) pozisyonda tutar.
3. Aşama: Hasta/yaralının yan tarafında yer alan ve hastanın döndürülmesinde görev alacak olan ilk yardımcılar hasta/yaralı hangi tarafa döndürülecek ise o tarafa geçerler. Bunun için bir tanesi hasta/yaralının göğüs hizasına, diğeri ise bacak hizasına geçip diz çöker.
4. Aşama: Döndürme işlemine başlamadan önce göğüs hizasında yer alan ilk yardımcı hasta/yaralının yakın kolunu dizleri ile sabitleyerek yerinde tutar. Uzak olan kol ise herhangi bir yaralanma yoksa hasta/yaralının göğsünün üzerine yerleştirilir.
5. Aşama: Göğüs hizasında yer alan ilk yardımcı, hasta/yaralının karşı taraftaki omuz ve kalçasından, bacak hizasında yer alan ilk yardımcı ise uyluk ve baldırından tutar. Mümkünse hasta/yaralının bacakları arasına yastık konur.
6. Aşama: Herkes hazır olduğunda, baş tarafta yer alan ilk yardımcıdan gelen komutlara uyularak ve eş zamanlı olarak “3”, “2”, “1” şeklinde sayarken hasta/yaralı yan tarafındaki ilk yardımcılara doğru döndürülür.
7. Aşama: Döndürme sırasında hasta/yaralının baş ve boynu nötr (düz) pozisyonda tutulur.
8. Aşama: Bu aşamada hasta/yaralının baştan ayağa kadar arka tarafı hızlı bir şekilde bir ilk yardımcı (tercihen 4. ilk yardımcı) tarafından yaralanmalar için incelenir.
9. Aşama: Hasta/yaralı, döndürme işleminde yer alan ilk yardımcılar tarafından 30-45 derece bir açı ile tutulurken 4. ilk yardımcı hastanın altına sedye yerleştirir.
10. Aşama: Baş tarafta yer alan ilk yardımcıdan gelen komutlara uyularak ve eş zamanlı olarak “3”, “2”, “1” şeklinde sayarken hasta/yaralı tekrar sedye üzerine gelecek şekilde sırt üstü pozisyona getirilir.
Sedye İle Taşımada Önlemler
- Hasta/yaralının sedyeden düşmesini önlemek için sedyeye sabitlenmeli
- Sedye daima yatay pozisyonda olmalı ve hasta/yaralının başı gidiş yönünde olmalı
- Tercihen kas gücü daha fazla olan ilk yardımcı baş kısmında konumlanmalı
- Sedye hareketlerini yönlendirmek için ilk yardımcılardan biri sorumlu olmalı ve hareket onun komutlarıyla sağlanmalı
- Sedyenin baş kısmında yer alan ilk yardımcı sağ, arkadaki ilk yardımcı sol ayağıyla yürümeye başlamalı
- Hasta/yaralı battaniye ya da çarşaf gibi bir malzeme ile sarılmalıdır.
Özet
- Herhangi bir tehlike söz konusu olmadığı sürece hasta/yaralı hareket ettirilmemelidir.
- Seçilecek olan taşıma yöntemi olayın durumuna, ortamda bulunan ilk yardımcı sayısına ve müdahale edilecek hasta/yaralının durumuna göre değişiklik gösterebilir.
- Baş-boyun ve gövdeyi içeren travmalarda omurga yaralanmasının olabileceği mutlak akılda tutulmalıdır.
Başvuru Evrakları ?
- Kimlik Fotokopisi
- 1 Adet Fotoğraf
Eğitimin Verildiği Yer ?
- Uygun Teknik koşullar ( Salon (Kişi Başı 3,5m² alan), Projeksiyon, Perde, U-Masa Düzeni ) olduğu takdirde en az 5 kişilik grup olmanız halinde iş yerinizde,
- Eğitim Merkezimizde (Sultaniye Mah. Sıdıka Cebecioğlu Sk. No:10 Kat :2 Esenyurt/İSTANBUL)
Merkezimiz Tarafından Verilen Materyaller ?
- İlk Yardım El Kitabı
- Kalem
- % 85 Başarı sağlayan kişilere Sağlık Bakanlığı onaylı “İLK YARDIMCI SERTİFİKA VE KİMLİK KARTI” verilmektedir.
Eğitimde Kullanılan Araç-Gereç Malzeme ?
- Yetişkin, Çocuk, Bebek İlk Yardım Eğitim Maketi,
- OED Cihazı
- Sargı ve tespit malzemeleri,
- Bandaj,
- Projeksiyon,
- Bilgisayar,
- Yazı tahtası
Eğitim Konuları?
- İlk yardım temel uygulamaları
- Olay yerinin değerlendirilmesi
- İnsan vücudu ile ilgili bilinmesi gerekenler
- Hasta- yaralının değerlendirilmesi
- Temel yaşam desteği (Suni solunum-göğüs basıncı- OED eğitimi)
- Kanamalar
- Isı dengesi bozuklukları
- Yaralanmalar
- Bilinç bozuklukları
- Kırık-çıkık ve burkulmalar
- Zehirlenmeler
- Böcek sokmaları ve hayvan ısırıkları
- Yabancı cisim kaçması ve batması
- Hasta- yaralı taşıma
